روشهای تحقیق در روانشناسی اجتماعی
روان شناسی اجتماعی
رشته روان شناسی
دکتر یوسف کریمی – انتشارات دانشگاه پیام نور
تهیه کننده: نصرت کاظمی
عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور مرکز تهران
دی ۱۳۸۵
گفتار اول:
تعریف، تاریخچه و روشهای تحقیق در روان شناسی اجتماعی
هدف آموزشی کلی:
آشنایی با تعریف و زمینه تاریخی علم روان شناسی اجتماعی و شناخت ویژگیهای روشهای تحقیق در این علم.
هدفهای آموزشی جزئی:
دانشجویان پس از مطالعه این فصل باید بتوانند:
۱- یک تعریف ساده و جامع از روان شناسی اجتماعی بیان کنند.
۲- لااقل یک الگوی رفتاری را که جامعه در ما نقش زده است مثال بزنند
۳- شباهتها و تفاوتهای روان شناسی اجتماعی با علومی نظیر روان شناسی عمومی، جامعه شناسی و قوم شناسی را توضیح دهند.
۴- ویژگیها و هدفهای روش علمی را توضیح دهند.
۵- مشخصات، مزایا و معایب روشهای مختلف تحقیق در روان شناسی اجتماعی نظیر تحقیق آرشیوی، تحقیق زمینه یابی، تحقیق میدانی و تحقیق آزمایشگاهی را بیان کنند.
۶- محاسن، معایب و موارد کاربرد روشهای تحقیق ذکر شده در این فصل را با یکدیگر مقایسه کنند.
روشهای تحقیق در روانشناسی اجتماعی
روان شناسی اجتماعی چیست؟
تعریف اتوکلاین برگ از روان شناسی اجتماعی:
روان شـنـاسـی اجتـماعــی عــلـم مطــالعــه رفتار فرد در وضع گروهی است.
تعریف آلپورت از روان شناسی اجتماعی :
با جزئی استثنائات، روان شناسی اجتماعی رشته خود را کوششی می دانند برای فهم و تبیین این مطالب که افکار، احساسات یا رفتار افراد چگونه تحت تاثیر حضور واقعی، تصوری یا تلویحی دیگران قرار می گیرد.
ارائه تعریفی دیگر:
روان شناسی اجتماعی به عنوان علم مطالعه رفتار متقابل بین انسانها یا علم مطالعه تعامل انسانها شناخته می شود.
تفاوت روان شناسی اجتماعی با جامعه شناسی:
نــظر جامعــه شناس به عوامل اجتماعی رفتار گروهی معطوف است.
روان شناسی اجتماعی به اثرات گروه بر روی فرد توجه خاص دارد.
تفاوت روان شناسی اجتماعی با قوم شناسی:
روان شناسی اجتماعی علمی تر از قوم شناسی است چرا که در آن از روش علمی و تحقیقات کنترل شده آزمایشگاهی بیشتر استفاده می شود.
قوم شناسی عمدتاً جنبه توصیفی دارد.
تفاوت روان شناسی اجتماعی با روان شناسی عمومی:
متخصصان روان شناسی اجتماعی به اجتماعی ترین پدیده ها و رفتارها می پردازند.
متخصصان روان شناسی عمومی به پدیده هایی توجه دارند که کمتر از پدیده های دیگر، اجتماعی هستند.
روشهای تحقیق (روان شناسی اجتماعی )
ویژگی های روش علمی:
۱- طرح یک سوال جهت بیان مسئله مورد نظر
۲- تدوین فرضیه به صورت بیان جمله اثباتی
۳- جمع آوری اطلاعات
۴- تجزیه و تحلیل اطلاعات
۵- نتیجه گیری
الف – تحقیق آرشیوی:
مزایا:
مبتنی است بر نظر خواهی از افراد و گروهها در زمینه های گوناگون
شفاهی مصاحبه
شامل پرسیدن
کتبی پرسشنامه